What’s new?

In de regentijd wemelt het hier van de kikkers. Kwakend hielden ze me gezelschap als ik ’s avonds ging slapen. Buiten voor mijn raam zat een heel koor hard hun best te doen. Soms vond ik een exemplaar op mijn bed. Of in een schoen. Met het verstrijken van de tijd heb ik geleerd om ze vakkundig uit mijn kamer te verwijderen. Er springt nu menig kikker met een hersenschudding rond. Bij het uitpakken van mijn spullen in Nederland vond ik een onfortuinlijk exemplaar op de bodem van mijn tas. Uitgedroogd. Bah. Ben ik even blij dat de regentijd voorbij is en de kikkers zich even niet laten zien en horen.

Als ik halverwege januari in Juba aankom staat de kerstboom nog steeds in het hotel te pronken. Het is alsof ik niet weg ben geweest. Er lijkt hier niets veranderd. En dat terwijl ik toch echt een paar weken van de feestdagen heb genoten met vrienden en familie. Heerlijk eten, gezelligheid, sportief bezig zijn, uitwaaien op het strand, shoppen. In Zuid Soedan zijn de feestdagen ook voorbij. Maar dit is dé vakantie van het jaar, en veel collega’s hebben lange tijd vrij. Toch zijn wij alweer vroeg in januari van de partij om vergaderingen over financiering van een project van buitenlandse zaken bij te wonen. Ondertussen werken een paar collega’s hard om een container met projectspullen de grens over te krijgen, en de nummerplaten van de nieuwe auto te regelen. Als alles in kannen en kruiken is, zijn we klaar voor vertrek.

Wederom een rit over land van Juba naar Wau. Ruim 870km. Zo’n 25 uur rijden. De route was anders dan vorige keer. De weg langs Rumbek is niet veilig. Rivaliserende stammen vliegen elkaar in de haren om het bezit van koeien. Ofzo. Hoewel die weg een stuk korter zou zijn, kiezen we voor de weg langs Mundri, Yambio en Tambura. Onderweg is het goed te begrijpen dat deze weg in de regentijd onbegaanbaar is. De voertuigen hebben in de regentijd de weg op veel plaatsen dusdanig beschadigd, dat we ook nu in de droge tijd voorzichtig moeten rijden om zonder kleerscheuren aan te komen. Nog tweemaal steken we het water over, dat rustig voortkabbelt en verder geen oponthoud veroorzaakt. Hoe anders was het in september, toen we een dag hebben gewacht tot het water zakte. De plek waar we een paar maanden eerder na een paar uur wachten rechtsomkeert maakten, is nu kurkdroog. Vrouwen drogen hun wasgoed in de droge rivierbedding. Alleen een vrachtwagen die op z’n kant ligt, herinnert aan de kracht van het water dat hier een paar maanden eerder stroomde.

Na twee dagen reizen, en slapen op plaatsen die de naam ‘hotel’ eigenlijk niet verdienen, komen we op vrijdagmiddag aan in Wau. Bij het checkpoint worden al onze koffers ondersteboven gehaald. Zo grondig ben ik zelfs op het vliegveld nog nooit gecontroleerd. Het is onnodig, bedoeld om ons te irriteren. ‘Wat is dit?’ vraagt een van de militairen, terwijl hij mijn Mindfulness cursus omhoog houdt. Ik kijk rustig toe, en vraag me af of het zin heeft om uit te leggen wat hij vast heeft. ‘Het is een cursus,’ zeg ik maar, en wacht rustig af tot hij ook alle andere bagage van alle kanten heeft bekeken. Ik overweeg volgende keer een waterpistool in mijn tas stoppen, en ze te vragen of ze misschien op zoek zijn naar mijn ‘gun’. Maar ja, hoe mindfull is dat…?!

Ik ben blij met de geleidelijke overgang van Nederland naar Wau. De tijd in Juba, en onderweg, maken dat ik me niet helemaal ‘vers’ voel. Ik zit onder het stof, heb de hitte van de tijd van het jaar gevoeld, ben me bewust van de situatie op de weg, weet weer van hurktoiletten en douches zonder stromend water en licht, en linzenprut met brood (vooral brood). Kortom, Nederland lijkt al mijlenver weg en het is fijn om terug te komen op een plek met mijn eigen spulletjes, eigen bed. Het fornuis dat we achterin de nieuwe pickup mee hebben genomen, en waarvoor we bij vertrek uit Juba op valreep een paar gasflessen op de kop hebben getikt, maakt me blij. Het staat te pronken in de keuken, we kunnen eindelijk normaal koken. ‘Ik heb lunchpauze, kom over een uur maar terug’ was de weinig behulpzame reactie van de gasverkoper. We hadden al twee keer eerder geprobeerd gas te kopen, zonder succes. Toen de verkoper hoorde dat we een goede klant zouden zijn, stond hij plots binnen drie minuten voor onze neus. Het behelpen met een houtskoolvuurtje en elektrisch kookplaatje met te weinig elektriciteit is voorbij. Op de markt heb ik met Willem groente, en met moeite, een overrijpe papaja gekocht. Het is de tijd van het jaar dat de mango’s nog te groen zijn, en de weinige papaja’s overrijp of nog niet eetbaar.

Onderweg at ik yoghurt, en maakte Willem bruine baguette met een Frans kaasje klaar. Bijna alsof we door Frankrijk aan het toeren waren, en niet door Zuid Soedan. Alleen mijn worstelen met de auto, en voortdurend proberen de gaten in de weg te ontwijken, verraadden dat dat niet geval was. En eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het dorre, droge, platte landschap met her en der een dorp met tukuls ook niet direct aan Frankrijk doet denken. Juba is het walhalla in termen van eten in vergelijking met Wau. Er zijn zuivelproducten, bruin brood, mango’s, ananassen, avocado’s, betaalbare restaurants met lekker eten. Maar ook in Wau is duidelijk te merken dat de regentijd voorbij is. De schappen in de winkels liggen vol. Ook daar zag ik yoghurt, La vache qui rit, verschillende kruiden, Blue band. Producten die lange tijd niet te vinden waren. Het is fijn om naar de winkel te gaan en te weten dat je kunt krijgen wat je graag wilt. Ook al betaal je daar de hoofdprijs voor.

De collega’s lijken blij Willem en mij weer terug te zien. ‘Jullie zijn terug’, alsof ze er bijna aan twijfelden of we wel terug zouden komen. Als ik kritisch om me heen kijk en nadenk over wat er de komende weken en maanden moet gebeuren, zou ik daar ook bijna aan gaan twijfelen. Maar ik heb ervoor gekozen om me hier in te zetten voor Dorcas en ga daar opnieuw een jaar hard mijn best voor doen. Bij het terugkomen merk ik duidelijk hoeveel ik in een jaar hier heb geleerd. Ik kom thuis, maak mijn nieuwe yoghurt (hoef daarvoor niet eerst een plek met internet voor te zoeken om een recept te vinden), zie dat de avocadoboompjes zijn gegroeid, realiseer me dat de luxe van internet, koelkast en tv iets zijn van het laatste jaar, heb mijn eigen kamer, rijd door de stad waarbij ik de straatjes en winkels ken, word als oude bekende begroet door collega’s bij aankomst, voel me niet meer zo ongemakkelijk bij contact met koks, schoonmakers en beveiligers, herken de kinderen die ‘kawajah’ roepen. Ik arriveer in het nieuwe jaar met zaadjes in mijn hoofd, ideeën die misschien komend jaar tot iets moois uit gaan bloeien. Inshallah.